آلوپسی چیست ؟

آلوپسی چیست ؟ دیدن ریزش مو در سینک یا روی بالش می تواند نگران کننده باشد، اما برای بسیاری از افراد این صحنه ای روزمره است. آلوپسی، اصطلاح پزشکی برای ریزش مو، طیف وسیعی از اختلالات را در بر می گیرد که می تواند بر پوست سر، ابروها، مژه ها و حتی کل بدن تأثیر بگذارد. این وضعیت نه تنها باعث کاهش تراکم مو می شود، بلکه می تواند بر اعتماد به نفس و کیفیت زندگی افراد نیز تأثیر منفی بگذارد.

در این مقاله، قصد داریم شما را با آلوپسی آشنا کنیم. در قسمت های بعدی به انواع مختلف این بیماری، علائم هشدار دهنده، روش های تشخیص و گزینه های درمانی موجود خواهیم پرداخت. با درک ماهیت آلوپسی و آگاهی از رویکردهای نوین در مدیریت آن، می توانید با اطمینان بیشتری به دنبال راه حل هایی برای بازیابی سلامت موهای خود باشید.

بیماری آلوپسی چیست؟

دیدن دسته های مو در برس یا کف حمام، صحنه ای است که می تواند آرامش را بر هم زند. آلوپسی، اصطلاحی علمی برای ریزش مو، طیف گسترده ای از اختلالات را شامل می شود که فراتر از کچلی سر رفته و می تواند هر ناحیه ای از بدن را که دارای فولیکول مو باشد، تحت تاثیر قرار دهد. این بیماری نه تنها با کاهش تراکم مو سروکار دارد، بلکه می تواند اعتماد به نفس و کیفیت زندگی افراد را نیز تحت الشعاع قرار دهد.علل زمینه ای آلوپسی متنوع هستند. در برخی موارد، ژنتیک نقش اصلی را بازی می کند و در برخی دیگر، سیستم ایمنی بدن به اشتباه فولیکول های مو را مورد حمله قرار می دهد، همانند آنچه در آلوپسی آره آتا رخ می دهد. برهم خوردن تعادل هورمونی نیز می تواند زمینه ساز آلوپسی باشد. دوره های بارداری، یائسگی و مصرف برخی داروها می توانند الگوی رشد مو را بر هم زده و باعث ریزش آن شوند.

علاوه بر عوامل داخلی، استرس های روحی شدید، کمبود ویتامین ها و املاح و حتی برخی بیماری های قارچی پوست سر می توانند در Entstehung آلوپسی دخیل باشند. همچنین، نباید از تاثیر روش های درمانی مانند رادیوتراپی بر ریزش مو غافل شد.آلوپسی خود را با نشانه های مختلفی بروز می دهد. ریزش غیرمعمول مو، چه به صورت ناگهانی و چه به تدریج، اولین علامت هشدار دهنده است. مشاهده لکه های گرد و بدون مو در پوست سر، ابرو یا سایر نقاط بدن، نازک شدن کلی موها و عقب رفتن خط رویش مو در آقایان نیز از علائمی هستند که نباید نادیده گرفته شوند. در برخی موارد، خارش، سوزش و قرمزی پوست سر نیز ممکن است همراه با ریزش مو رخ دهد.

تشخیص نوع آلوپسی توسط متخصص پوست و مو انجام می شود. پزشک با بررسی دقیق الگوی ریزش مو، معاینه پوست سر و بررسی سوابق پزشکی به تشخیص مناسب دست می یابد. در برخی موارد، انجام آزمایشاتی مانند تریکوسکوپی (Trichoscopy) که به بررسی دقیق ساقه مو با بزرگنمایی بالا می پردازد، می تواند برای تشخیص ضروری باشد.

با وجود ماهیت ناخوشایند آلوپسی، نباید آن را یک بیماری لاعلاج تلقی کرد. امروزه روش های درمانی متعددی برای مدیریت این بیماری و تحریک رشد مجدد مو وجود دارد. بسته به نوع و شدت آلوپسی، پزشک متخصص ممکن است داروهای موضعی، خوراکی، تزریقات یا حتی روش های جراحی مانند پیوند مو را برای فرد تجویز کند.

اگرچه آلوپسی می تواند زیبایی ظاهری را تحت تاثیر قرار دهد، اما با تشخیص به موقع و درمان مناسب می توان بر آن غلبه کرد و از داشتن موهایی سالم و پرپشت لذت برد.

علائم آلوپسی چیست ؟

ریزش مو، کابوسی برای بسیاری از افراد است، اما باید بدانیم که هر ریزش مویی نمی تواند نشان دهنده ابتلا به آلوپسی باشد. آلوپسی یک اصطلاح کلی برای انواع مختلفی از اختلالات ریزش مو است که با الگوها و نشانه های خاص خود بروز پیدا می کند. آگاهی از این علائم می تواند به تشخیص زودهنگام آلوپسی و شروع درمان مناسب کمک شایانی کند.

اولین علامت هشدار دهنده آلوپسی، ریزش غیرمعمول مو است. این ریزش می تواند به صورت ناگهانی و با شدت زیاد و یا به تدریج در طی ماه ها رخ دهد. اما این ریزش با ریزش روزانه 50 تا 100 تار مو که امری طبیعی است، متفاوت است. در آلوپسی شاهد ریزش حجمی از موها هستیم به گونه ای که نواحی کم مو یا کاملا بدون مو در سر یا سایر نقاط بدن ایجاد می شود.

یکی از علائم شایع برخی از انواع آلوپسی، ریزش مو به صورت لکه های گرد و بدون مو است. این لکه ها معمولا بدون درد و التهاب بوده و می توانند در پوست سر، ابرو، مژه و یا حتی نواحی دیگر بدن مانند ریش در آقایان ظاهر شوند. اندازه این لکه ها می تواند از یک سکه کوچک تا سطوح وسیع تری متغیر باشد.

علاوه بر ریزش موی منطقه ای، نازک شدن کلی موها نیز می تواند از علائم آلوپسی باشد. در این حالت، فرد احساس کم پشت شدن موها را داشته و ممکن است دم اسبی او به تدریج نازک تر شود. این علامت معمولا در آلوپسی آندروژنیک که با الگوی مردانه یا زنانه شناخته می شود، مشاهده می گردد.

در برخی موارد، آلوپسی می تواند با علائم پوستی همراه باشد. خارش، سوزش و قرمزی پوست سر می تواند نشانه ای از التهاب زمینه ای باشد که به فولیکول های مو آسیب زده و باعث ریزش آنها می شود. این علائم در آلوپسی سیکاتריסال که ناشی از التهاب یا عفونت پوست سر است، شایع تر هستند.عقب رفتن خط رویش مو در آقایان نیز یکی از علائم بارز آلوپسی آندروژنیک به شمار می رود. در این حالت، خط رویش مو به تدریج عقب نشسته و موجب پیشانی بلندتر می شود. الگوی ریزش مو در زنان مبتلا به آلوپسی آندروژنیک کمی متفاوت است و معمولا با نازک شدن موها در نواحی مرکزی سر همراه است.

در صورت مشاهده هر یک از علائم ذکر شده، به خصوص ریزش موی ناگهانی و منطقه ای، مراجعه به متخصص پوست و مو ضروری است. تشخیص زودهنگام نوع آلوپسی و شروع درمان مناسب می تواند در کنترل ریزش مو و حتی تحریک رشد مجدد موها بسیار موثر باشد.

دلایل آلوپسی چیست ؟

یکی از عوامل اصلی ریزش مو در آلوپسی آندروژنیک، حساسیت ژنتیکی به هورمون دی هیدروتستوسترون (DHT) است. این هورمون، مشتق شده از تستوسترون، می تواند باعث کوچک شدن فولیکول های مو و کوتاه شدن چرخه رشد آنها شود. در نتیجه، موها نازک تر شده و ریزش زودرس آنها اتفاق می افتد. الگوی ریزش موی مردانه و زنانه، هر دو تحت تاثیر آلوپسی آندروژنیک قرار می گیرند.

سیستم ایمنی بدن نیز می تواند در برخی موارد، به عاملی برای بروز آلوپسی تبدیل شود. در بیماری خود ایمنی آلوپسی آره آتا، لنفوسیت های T به اشتباه به فولیکول های مو حمله کرده و باعث توقف چرخه رشد مو می شوند. این حمله التهابی می تواند منجر به ریزش مو به صورت لکه های گرد و بدون مو شود.

اختلالات هورمونی نیز می توانند تعادل چرخه رشد مو را بر هم بزنند و زمینه ساز آلوپسی شوند. تغییرات هورمونی دوران بارداری، یائسگی و یا سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) می توانند بر الگوی رشد مو تاثیر گذاشته و باعث ریزش آن گردند. علاوه بر این، مصرف برخی داروها مانند داروهای ضد افسردگی، داروهای رقیق کننده خون و داروهای شیمی درمانی نیز می توانند عارضه جانبی ریزش مو را به دنبال داشته باشند.

عوامل محیطی را نیز نباید در لیست علل آلوپسی نادیده گرفت. استرس های شدید روحی و روانی می توانند با برهم زدن تعادل هورمونی و تضعیف سیستم ایمنی، به ریزش مو دامن بزنند. کمبود ویتامین ها و املاح معدنی مانند آهن، روی، ویتامین D و ویتامین های گروه B نیز می تواند به سلامت فولیکول های مو آسیب زده و باعث ریزش آنها شود.

در برخی موارد، بیماری های زمینه ای مانند کم کاری تیروئید، لوپوس و یا برخی عفونت های قارچی پوست سر می توانند با ایجاد التهاب و آسیب به فولیکول های مو، منجر به بروز انواع خاصی از آلوپسی شوند. همچنین، روش های درمانی تهاجمی مانند رادیوتراپی نیز می توانند به عنوان یکی از عوامل ریزش مو شناخته شوند.

تشخیص آلوپسی

ریزش مو می تواند دغدغه بسیاری از افراد باشد، اما تشخیص علت زمینه‌ای آن برای انتخاب مسیر درمانی درست، نقشی حیاتی ایفا می کند. آلوپسی با انواع مختلفی بروز پیدا می کند و هر نوع، الگوی ریزش و علائم خاص خود را دارد. تشخیص دقیق نوع آلوپسی توسط متخصص پوست و مو و با بهره گیری از روش های مختلف امکان پذیر است.

در اولین مرحله تشخیص آلوپسی، پزشک متخصص شرح حال دقیقی از بیمار دریافت می کند. سابقه پزشکی فرد، الگوی ریزش مو، زمان شروع ریزش و وجود علائم همراه مانند خارش و سوزش پوست سر، همگی سرنخ های مهمی برای رسیدن به تشخیص درست هستند. بررسی دقیق پوست سر با تریکوسکوپی (Trichoscopy) نیز می تواند جزئیات بیشتری از وضعیت فولیکول های مو و ساقه مو را در اختیار پزشک قرار دهد.

آزمایش خون نیز در برخی موارد می تواند برای ردیابی کمبودهای تغذیه ای، اختلالات هورمونی و یا بیماری های زمینه ای احتمالی که در آلوپسی نقش دارند، تجویز شود.

درمان آلوپسی چیست ؟

برای برخی از انواع آلوپسی مانند آلوپسی تلوژن افلوویوم که ناشی از استرس یا تغییرات هورمونی موقت است، ممکن است به درمان خاصی نیاز نباشد. با برطرف شدن عامل زمینه‌ای ریزش مو، معمولا رشد طبیعی موها نیز به مرور زمان احیا می گردد.

در آلوپسی آندروژنیک، داروهای موضعی حاوی مینوکسیدیل (Minoxidil) و Finasteride (فیناستراید) برای آقایان، از اصلی ترین خطوط درمانی به شمار می روند. مینوکسیدیل با افزایش جریان خون در پوست سر، فولیکول های مو را تحریک به رویش مجدد کرده و باعث ضخیم شدن تارهای مو می شود. فیناستراید نیز با مهار آنزیم 5 آلفا ردوکتاز (5α-Reductase)، از تبدیل تستوسترون به دی هیدروتستوسترون (DHT) جلوگیری می کند و به این ترتیب ریزش مو را کنترل می نماید.

برای آلوپسی آره آتا که یک بیماری خود ایمنی است، معمولا از داروهای کورتیکواستروئید موضعی یا تزریقی برای سرکوب سیستم ایمنی و کاهش التهاب استفاده می شود. در موارد شدیدتر، ممکن است داروهای خوراکی مانند پردنیزولون (Prednisolone) تجویز گردد. علاوه بر دارو درمانی، روش های نوینی مانند پماد موضعی موضعی imiquimod (ایمیquimod) و یا نور درمانی (Phototherapy) نیز می توانند در برخی موارد برای تحریک رشد مجدد مو در آلوپسی آره آتا موثر باشند.

در آلوپسی منطقه ای (اسکاردار) به دلیل تخریب فولیکول های مو توسط التهاب یا عفونت، امکان رویش مجدد مو در نواحی اسکار وجود ندارد. در چنین مواردی، روش های جراحی مانند پیوند مو (Hair Transplant) می توانند به پوشش نواحی کم مو یا بدون مو کمک کنند. در پیوند مو، با برداشتن فولیکول های مو از نواحی پشت سر یا اطراف گوش (بانک مو) و کاشت آنها در نواحی گیرنده، به رویش مجدد مو در مناطق تاس شده کمک می شود.

علاوه بر این روشهای نور درمانی و مزوتراپی نیز در درمان و بهود این بیماری کمک کنند.میتوانید تمامی دستگاه های نور درمانی و مزوتراپی را از طب اسکین با گارانتی تهیه نمایید.

لازم به ذکر است که هیچ کدام از روش های درمانی آلوپسی نمی توانند به طور کامل باعث رویش مجدد مو در تمام نواحی تحت تاثیر قرار گرفته شوند. هدف اصلی درمان، کاهش سرعت ریزش مو، تحریک رویش مجدد مو در نواحی قابل درمان و در نهایت، بهبود اعتماد به نفس و ارتقای کیفیت زندگی افراد مبتلا به آلوپسی است.

انواع بیماری آلوپسی چیست ؟

کلمه آلوپسی شاید برای بسیاری با طاسی سر تداعی شود، اما این اصطلاح، طیف گسترده ای از اختلالات ریزش مو را در بر می گیرد. آلوپسی می تواند هر ناحیه ای از بدن که دارای فولیکول مو باشد را تحت تاثیر قرار دهد و با الگوها و علائم متفاوتی بروز پیدا کند. آشنایی با انواع آلوپسی به تشخیص زودهنگام و انتخاب مسیر درمانی مناسب کمک شایانی می کند. در ادامه، با برخی از شایع ترین انواع آلوپسی آشنا خواهیم شد.

آلوپسی آندروژنیک (Androgenic Alopecia): این نوع ریزش مو با الگوی مردانه یا زنانه شناخته می شود و تحت تاثیر عوامل ژنتیکی و هورمونی قرار دارد. در آقایان، به تدریج خط رویش مو عقب نشسته و موهای فرق سر کم پشت می شوند. در زنان، الگوی ریزش مو به صورت نازک شدن موها در نواحی مرکزی سر، شایع تر است.

آلوپسی آره آتا (Alopecia Areata): این نوع از آلوپسی با ایجاد لکه های گرد و بدون مو در پوست سر، ابرو یا سایر نقاط بدن شناخته می شود. علت آن، حمله اشتباه سیستم ایمنی بدن به فولیکول های مو است. آلوپسی آره آتا می تواند به صورت ناگهانی بروز پیدا کند و در برخی موارد، منجر به ریزش تمام موهای سر (Alopecia Totalis) یا حتی کل بدن (Alopecia Universalis) شود.

آلوپسی تلوژن افلوویوم (Telogen Effluvium): ریزش موی ناشی از استرس های جسمی یا روحی، کمبود مواد مغذی، تغییرات هورمونی و برخی داروها را تلوژن افلوویوم می نامند. در این نوع آلوپسی، ریزش مو معمولا به صورت موقت بوده و با برطرف شدن عامل زمینه‌ای، رشد طبیعی موها احیا می گردد.

آلوپسی (Cicatricial Alopecia): در این نوع، به دلیل التهاب یا عفونت در پوست سر، فولیکول های مو تخریب شده و جای خود را به بافت اسکار می دهند. این نوع آلوپسی معمولا دائمی است و روش های درمانی محدودی برای آن وجود دارد.

انواع مادرزادی (Congenital Alopecia): برخی از افراد به صورت مادرزادی با نقص هایی در فولیکول های مو متولد می شوند که منجر به کم مویی یا حتی بدون مویی مادرزادی (Aplasia cutis congenita) می گردد.

آلوپسی کششی (Traction Alopecia): این نوع ریزش مو در اثر وارد شدن فشار مداوم به موها ایجاد می شود. مدل های موی که باعث کشیده شدن شدید موها به عقب یا بافتن موهای خیلی سفت، از عوامل زمینه‌ساز آلوپسی کششی هستند.